Tutorial: zo maak je zelf strandbloemen

Ontdek de magie van strandbloemen, de vrolijke, zelfgemaakte bloemen van crêpepapier die al generaties lang de Belgische kust sieren. Dit unieke fenomeen, officieel erkend als immaterieel erfgoed in 2021, is een collectieve jeugdherinnering en pure nostalgie. Wil je zelf de mooiste strandbloemen maken en deze bijzondere traditie in ere houden? Dan ben je hier aan het juiste adres!

Op deze pagina duiken we dieper in de wereld van strandbloemen. Je vindt hier:

• Uitleg over met welke schelpen de kindjes betalen, want dit verschilt per badplaats!
• Een overzicht van de benodigdheden en waar je die kunt vinden.
• Een gedetailleerde tutorial om verschillende soorten strandbloemen te creëren.
• Handige tips en tricks om jouw strandbloemen perfect te maken en ervoor te zorgen dat je niet “door de mand valt” als ‘binnenlander’.
• Een inkijkje in de geschiedenis van deze bijzondere traditie.

Strandbloemen maken: wat heb je nodig?

Het maken van strandbloemen is weer helemaal in! Waar benodigdheden vroeger moeilijk te vinden waren, zie je nu een heuse revival. Naast de traditionele strandwinkeltjes op de dijk, kun je tegenwoordig ook terecht bij papier- en speelgoedwinkels (zoals Dreamland, Hema en Action) en tuincentra (denk aan Aveve) voor de nodige materialen. Ook via bol.com kan je de benodigdheden voor strandbloemen bestellen.

Voor authentieke papieren strandbloemen heb je het volgende nodig:

• Crêpepapier: Essentieel in vrolijke kleuren én natuurlijk groen voor de stelen en blaadjes.
• (Groene) plantenstokjes: De enige échte basis voor je strandbloem. Vermijd rietjes of barbecuestokjes – die verraden je direct!
• IJzerdraad: Dit is cruciaal om alles stevig vast te zetten. Plakband zal in het zand snel loslaten en is minder traditioneel.
• Een goede papierschaar: Voor strakke en precieze knipsels.
• Wattenbollen (of restjes crêpepapier): Voor het hartje van de bloem. Zelf verkies ik propjes van restjes crêpepapier voor een nog authentieker resultaat.
• Eventueel: Een lijmstick en een pen om vormen te tekenen.

Belangrijke tip: De authenticiteit zit hem in de details! Vermijd servetten, vuurwerkcocktailprikkers, plakband en afwijkende stokjes. De truc is om creatief te zijn, maar tegelijkertijd de nostalgie van de traditie te bewaren. Zo maak je gegarandeerd de mooiste en meest geloofwaardige strandbloemen.

Tutorial: zelf papieren strandbloemen maken – stap voor stap

Krijg je al zin om met crêpepapier aan de slag te gaan? Volg deze stapsgewijze tutorial en maak je eigen prachtige strandbloemen!

Het hartje van de bloem

Begin altijd met de basis: het hartje van de bloem.

• Neem een klein vierkantje van een restje crêpepapier.
• Houd een wattenbol (of, mijn persoonlijke voorkeur, een propje van crêpepapier) tegen de bovenkant van het plantenstokje.
• Leg het vierkantje crêpepapier eroverheen en wikkel de uiteinden stevig vast met een stukje ijzerdraad. Dit zorgt voor een solide basis.

De bloemenblaadjes vormgeven

Nu is het tijd voor de kleurrijke bloemen zelf!

• Knip stroken van minstens 6 cm breed van je gekleurde crêpepapier. Wil je grotere, indrukwekkende bloemen? Knip dan bredere stroken.
• Knip een model in de bovenkant van de strook. Gebruik een beker of een ander rond voorwerp om gelijke, ronde blaadjes te tekenen. Experimenteer met verschillende vormen – van klassieke bloemblaadjes tot puntige of gekartelde varianten.
• Handige tip: Ik knip meestal door de hele rol crêpepapier heen. Dit is efficiënter en praktischer, zeker als er een beetje wind staat. De rest van de rol houd ik bij elkaar met een wasknijper.

Volume creëren: de bloem vullen

De rimpeltechniek geeft je bloem volume en een volle uitstraling.

• Wanneer je bloem het gewenste volume heeft, zet je de gerimpelde strook stevig vast met een stukje ijzerdraad. Zorg dat het goed strak zit!
• Neem de geknipte strook en begin deze rond het stokje te rimpelen. Zorg ervoor dat je voldoende rimpelt door de strook telkens een beetje verder vast te pakken en deze stevig tegen het stokje te duwen.

Blaadjes en extra bloemen toevoegen (optioneel)

Voor een extra ‘wauw-effect’ en een professionele uitstraling kun je de steel versieren met extra bloemetjes of blaadjes.

• Extra bloemetjes aan de steel: Maak deze net zoals de hoofdbloem, maar zonder plantenstokje. Gebruik in plaats daarvan een stukje ijzerdraad waarvan je één uiteinde in een kleine bocht teruglegt om het hartje van de bloem te vormen.
• Blaadjes: Vouw een stukje groen crêpepapier dubbel en teken er een blaadje op. Knip dit uit, zodat je twee identieke blaadjes hebt. Leg er een stukje ijzerdraad tussen en lijm de twee helften op elkaar. Je kunt ook blaadjes toevoegen zonder ijzerdraad door de onderkant van het blad breder te laten en een paar centimeter te laten doorlopen, de twee blaadjes op elkaar te leggen en de “steel” een paar keer rond te draaien.

De afwerking: de steel

Nu nog de finishing touch: de steel!

• Knip een dunne strook (ongeveer 2 cm breed) van het groene crêpepapier.
• Begin bovenaan de bloem en wikkel de groene strook spiraalsgewijs rond de plantenstok. Zorg ervoor dat je alle zichtbare stukjes ijzerdraad goed verstopt.
• Draai het crêpepapier rond de plantenstok, alsof je een verband aanlegt, totdat je bijna helemaal beneden bent (laat de onderste centimeter van de stok onbedekt).
• Maak de strook ook hier weer stevig vast met een klein stukje ijzerdraad. Je strandbloem is nu klaar voor de verkoop!

Verschillende soorten strandbloemen die je kan maken

De mogelijkheden zijn eindeloos wanneer je experimenteert met de vormen die je uit het crêpepapier knipt. Je knipt meestal stroken van zo’n 6 à 7 cm breed, maar voor grotere bloemen gebruik je bredere stroken. Hier zijn enkele ideeën ter inspiratie:

• Klassieke ronde blaadjes: Knip simpelweg halve cirkels of golvende vormen voor een zachte, traditionele bloem.
• Puntige blaadjes: Voor een meer gestructureerde bloem, knip je driehoekige of puntige vormen.
• Gekartelde randen: Gebruik een kartelschaar of knip kleine inkepingen voor een speels effect.
• Klaproos: Voor deze populaire strandbloem knip je een bredere strook (ongeveer 14 cm) en vouw je deze simpelweg dubbel voordat je gaat rimpelen. Dit geeft de karakteristieke volle klaproosvorm.

Laat je creativiteit de vrije loop en experimenteer met verschillende kniptechnieken. De mooiste strandbloemen ontstaan vaak door gewoon te proberen!

Video: zo maak je zelf strandbloemen

Voor Toerisme Oostende mocht ik deze tutorial filmen.

De betovering van strandbloemen: een unieke kusttraditie

De papieren bloemenwinkeltjes zijn nog steeds een vaste waarde in vrijwel elke Belgische badstad. Vaak is het een oprechte familieaangelegenheid. Mama’s, grote zussen, tantes en oma’s (en ja, mannen, ook jullie kunnen dit perfect!) zitten vol toewijding in de strandcabine de voorraad strandbloemen te maken. Zodra de kinderen wat ouder zijn, groeit hun interesse en leren ze zelf de kneepjes van het vak. Zo wordt deze mooie traditie van generatie op generatie doorgegeven. Zelf leerde ik de techniek van mijn tante zaliger en gaf ik het al door aan mijn metekindjes en de kinderen van de strandburen.

Het inrichten van zo’n bloemenwinkeltje op het strand gebeurt met veel passie. Een grote zandberg dient als etalage, vaak versierd met gevonden schelpen. Op een Sint-Jakobsschelp noteren de jonge bloemisten trots de “prijs” van hun creaties, en een “Open”/”Gesloten”-bordje mag natuurlijk niet ontbreken. Deze traditie scherpt ook de sociale vaardigheden van de kinderen aan: ze leren nieuwe vriendjes kennen, onderhandelen, en ervaren het plezier van hun eigen “handel”.

Niemand weet precies waar de traditie vandaan komt, maar het bestaat al zeker 100 jaar. Sinds 2021 zijn de strandbloemen aan de Belgische kust officieel erkend als immaterieel erfgoed, wat de culturele waarde ervan nogmaals bevestigt.

Betalen met schelpjes

In de wereld van strandbloemen betaal je niet met euro’s, maar met schelpjes! Welke schelpen precies, hangt af van de badplaats waar je bent. Eén universele regel: schelpen waar een stukje af is, tellen niet mee.

• Westkust: Hier betaal je over het algemeen met zaagjes of ‘couteaukes’. Deze waren vroeger minder makkelijk te vinden, wat ze tot een perfect betaalmiddel maakte. In Middelkerke bijvoorbeeld werden traditioneel alleen zaagjes geaccepteerd.
• Oostkust: In steden zoals Oostende betaal je met handjes – een enkele hand of een dubbele hand vol schelpen.

Belangrijke betaalregels:

• Wees slim: sommige kinderen gebruiken hun kleine broertjes of zusjes om te betalen, omdat hun kleine handjes meer schelpen bevatten voor dezelfde “prijs”!
• Grote schelpen zoals mosselen, oesters of messen (zwaardschedes) zijn niet toegestaan.

Slimme tip voor het einde van de zomervakantie

Een leuke anekdote om af te sluiten: mijn moeder had in haar jeugd een bijzonder succesvolle bloemenwinkel op het strand. Oma maakte de mooiste strandbloemen en er werd rijkelijk met schelpen betaald voor haar papieren creaties. De laatste dag van de zomervakantie kocht een jongen haar hele winkeltje leeg. Mijn moeder was dolblij met emmers vol verzamelde schelpen. Helaas… ze mocht of kon die schelpen niet bewaren tot volgend jaar en moest de emmers ’s avonds met pijn in het hart legen op het strand. Het jaar daarop zorgde ze ervoor dat ze op de laatste dag van de vakantie zélf bloemetjes ging kopen!

Boeken over papieren bloemen maken

Heb jij nog leuke anekdotes over deze strandbloemen? Of wil je jouw mooiste creaties graag showen? Ik ben benieuwd! Deel ze op sociale media met #strandbloemen.

Pin for later

Vond je dit artikel handig? Vergeet het dan niet te pinnen zodat je het later makkelijk terug vindt. Fijn ook als je het even deelt op Facebook om zo je vrienden te inspireren voor de mooiste strandbloemen!

Oorspronkelijk artikel: april 2014
Update: april 2025